Kalenders

Stone version of the Maya 260 calendar at the Smithsonian

We leven in het jaar 2015 en dat zou het tweeduizend vijftiende jaar na de geboorte van ene Jesus Christus zijn. Eerst en vooral is het niet bewezen dat er ooit zo iemand heeft geleefd. Is hij misschien een mythische figuur zoals koning Arthur? Veronderstellen we dat meneer Christus wel degelijk over deze aardbol heeft gewandeld: er zijn nogal wat volgelingen die zijn exploten hebben neergeschreven, maar die vertellen allemaal een ander verhaal. Wanneer is hij dan geboren? Want als we een punt in de tijd willen vastpinnen, dan moeten we toch zeker zijn dat dit punt niet met tientallen jaren vooruit en achteruit springt naargelang de inspiratie van het ogenblik van de kroniekschrijver van dienst. Helemaal bizar wordt het als de geboorte van deze meneer Christus enkele jaren voor of na het jaar 1 (zijn geboortejaar nota bene) wordt berekend.

Onze kalender is gebouwd op drijfzand, maar het is al niet beter gesteld met de Joodse kalender. Die begint bij de schepping van de aarde door God zowat vijfduizend jaar geleden. Ondertussen weten we wel beter. De aarde bestaat al enkele miljarden jaren. Dat is ook niet echt een vast en onbetwistbaar beginpunt voor hun kalender.

In onze denkwereld verloopt de tijd lineair en heeft daarom een begin- en eindpunt.

De Maya hebben een ander wereldbeeld. Zij zien de tijd als opeenvolgende kringlopen zonder begin- of eindpunt. Hun beroemde, uiterste verfijnde tijdrekening is gebaseerd op drie samengevoegde kalenders, die als radertjes in een uurwerk samenwerken. Zo stelden ze cycli samen, waarvan de langstdurende pas na miljoenen jaren terug dezelfde constellatie te zien geven. Dit lijkt me, gezien de ouderdom van de aarde, een realistische manier om een kalender op te stellen. Valt te overwegen, toch?